piątek, 27 września 2019

Reumatyzm i ołów - Recenzja filmu "Rambo: Ostatnia Krew"

Blog to w głównej mierze akumulacja moich recenzji i dłuższych tekstów. Po codzienne memy, newsy i krótkie formy, wpadaj na: https://facebook.com/OstatniNaSali

Gdy na początku lat 70-tych, David Morrell tworzył postać Rambo - wymęczonego życiem weterana wojny w Wietnamie, przyświecał mu cel ukazania niszczycielskiego wpływu wojny na psychikę biorących w niej udział żołnierzy. Niemalże 10% ówczesnego pokolenia Stanów Zjednoczonych brało udział w konflikcie na Półwyspie Indochińskim, by po powrocie do kraju zostać pozostawionym samym sobie. Zapomniani przez rząd któremu nie byli już potrzebni, niejednokrotnie wykluczeni przez społeczeństwo sprzeciwiające się wojnie, weterani walczyli na co dzień z otaczającym ich ostracyzmem, a także siedzącymi w ich głowach demonami, zrodzonymi z wojennych traum. Dziesięć lat później, podobny obraz chciał przedstawić Ted Kotcheff, w wyreżyserowanej przez siebie ekranizacji powieści Morrella. Choć przedstawiony przez niego obraz jest momentami zbyt czarno-biały względem książkowego oryginału, to jednak miejscowe obcięcie sensacyjności wyszło dziełu na dobre, niejednokrotnie wzmacniając jeszcze obraz wojennej traumy.

Z jakkolwiek wysokiego C nie zaczynałaby jednak seria, jej obraz diametralnie zmienił się na przestrzeni lat. Z antywojennego dramatu o pogubionym człowieku, który tak naprawdę nigdy nie wrócił z wojny, seria coraz bardzie ewoluowała w stronę krwawej laurki dla przemocy i przemysłu zbrojeniowego, robiąc z wojny już nie odpychający koszmar, a bardziej, rozrywkowe igrzyska dla zasiadających w kinach widzów. Po niemal 40-stu latach od premiery „Pierwszej Krwi”, przyszedł czas na epilog całej tej historii. W którą stronę twórcy poszli tym razem?

A no, niczym wrogowie trafieni z łuku wybuchową strzałą Johna – w każdą. I jeśli w tym momencie liczycie na wysublimowany mix gatunkowy, to niestety, będziecie mocno zawiedzeni. Seria na przestrzeni zaledwie 4 części na tyle zmieniła swój wyjściowy klimat i wydźwięk, że doprawdy trudno dziś stworzyć utrzymaną w zrównoważonym tonie klamrę, spajającą całość i prowadzącą nas do satysfakcjonującego finału. Sprawy nie ułatwia ogromna liczba fanów postaci Rambo na całym świecie. Komu puścić oko, a kogo pominąć? Czy lepiej iść w stronę miłośników powieści Morrella i bardziej wysublimowanej, pierwszej części filmu, czy może zaserwować na ekranie jatkę, tak bardzo radującą fanatyków czwartej odsłony? Tym razem, chyba nawet sami twórcy nie do końca potrafili odpowiedzieć sobie na to pytanie.

Akcja „Rambo: Ostatnia Krew” z początku wrzuca nas w obyczajowy dramat. Wydawałoby się, że nasz bohater w końcu znalazł swoje miejsce na ziemi. John powrócił do rodzinnej Arizony, gdzie spotkał ludzi będących dla niego jak rodzina, a dni stara się spędzać jak najbardziej beztrosko, zajmując się końmi na swoim ranczu, wychowując przybraną siostrzenicę, a niekiedy pomagając lokalnej społeczności. Niestety pewnych ran nie da się już zagoić, i choć Rambo mieszka w małym raju na ziemi, to w jego głowie wciąż rozgrywa się piekło. Gdy zostaje porwana bliska jego sercu dziewczyna, sprawy komplikują się jeszcze bardziej.

I mam na myśli komplikacje nie tylko dla naszego bohatera, ale również i dla samego filmu. Bo im większe kroki zaczyna stawiać fabuła, tym większej zadyszki dostaje, a całość zadaje się czerpać ze wszystkiego co ma akurat pod ręką. Bo czegoż my tam nie mamy. Są porwania, ucieczki, moralne rozterki, strzelaniny, porachunki z kartelem, płacz, gniew, USA, Meksyk, drewno, beton. Tego wszystkiego starczyłoby zapewne na parę filmów, i wielce prawdopodobne, że nawet z lepszym skutkiem. Nie można się oczywiście sucho przyczepić do ogólnego miszmaszu, ten mógłby nawet zadziałać, gorzej z samym jego wdrożeniem do produkcji. Dzieło próbuje nieudolnie zszyć ze sobą psychologiczny dramat, z krwawym teatrem śmierci, dodatkowo cały czas traktując się niezwykle poważnie. Stojąc w tak dużym rozkroku i próbując doprowadzić do perfekcji wszystko, finalnie, naprawdę dobrze nie robi niczego. Rzewne rozmowy o zmarłej siostrze czy codziennej egzystencjalnej pustce, koegzystują tu ze scenami łamania obojczyków czy wyrywania serca żywcem (tak, tak, jest tu taka scena), a wszystko coraz bardziej kroczy w stronę eksploatacyjnego B-movie, aniżeli solidnego blockbustera. Momentami obraz sprawia nawet wrażenie tego, że cały zawarty w nim przesadyzm, jest wykorzystany przez twórców w pełni świadomie. Motywy bohatera są do bólu proste, przemoc ma być przede wszystkim rozrywką, a ukazani nam Meksykanie przypominają trochę Japończyków z wypuszczonego w 1943 roku serialu „Batman” – są ojcami wszelkiego zła i skrzywienia, a ich ojczyzna przypomina bezprawne pustkowie rządzone przez przemoc. Rzecz w tym, że nowy Rambo, nawet z bycia miłą dla oka tandetą z mocno dokręconą śrubą, nie wywiązuje się dobrze. Kajdany wymuszające na twórcach próbę wyskrobania jak najbardziej poważnego filmu cały czas gdzieś pobrzękują, szybko wygładzając wszelkie przegięcia, a w efekcie bardziej szkodząc obrazowi niż mu pomagając. Dramat jest zbyt banalny by wzruszyć, akcja zbyt przewidywalna by ekscytować, a przemoc zbyt zamaskowana by cieszyć. No dobra, mamy parę soczystych scen, ale szybko giną one w natłoku wszystkiego innego. Za każdym innym razem, kamera trzęsie się jak łapska dotknięte delirium, albo szybko zmienia ujęcie, ażeby tylko nie pokazać nam zbyt wiele.

Twórcy próbując trafić w jak najszersze gusta, ostatecznie chyba tylko okroili grupę docelową swojego filmu. Nieumiejętnie zawieszony gdzieś pomiędzy paroma gatunkami, zbyt poważny by w pełni zabawiać i zbyt campowy by wycisnąć z nas jakieś emocje, nowy „Rambo” po prostu zawodzi. Będący jak „Uprowadzona”, „Maczeta” i krwawy „Kevin sam w domu” w jednym film, próbuje złapać zbyt wiele srok za ogon, finalnie sprawiając, że chyba lepiej obejrzeć jeden z wspomnianych wcześniej obrazów, aniżeli poświęcać czas temu na chama zszytemu potworowi Frankensteina jakim jest „Ostatnia Krew”. Lista wszystkich pomysłów jakie przyszły twórcom do głowy została odhaczona w ciągu półtoragodzinnego seansu, i szkoda tylko, że sam epilog opowieści o Johnie Rambo, też stał tylko kolejnym dziełem do odhaczenia, w drodze po pieniądze widzów. Bo choć nasz bohater przeżył wiele, to finalnie przegrał wojnę o godne pożegnanie.

Ocena: 4/10